Skip to main content

గూగుల్ బతుకమ్మ


‘డిన్నర్ అయ్యాక పడుకోకుండా ఫేస్‌బుక్‌తో పనేంటి?’ అంటూ వాళ్ల డాడీ లతిక దగ్గరికి వచ్చాడు.
లతిక కంప్యూటర్ స్క్రీన్ మీద చూస్తూ నోట్‌బుక్‌లో ఏదో రాసుకుంటోంది.
‘ఫేస్‌బుక్ ఓపెన్ చేశావనుకున్నాను ఇదేంటి?’ అని లతిక చేతిలోంచి బుక్ తీసుకున్నాడు.
Bathukamma is a spring festival celebrated by the Hindu women of Telangana region in Andhra Pradesh, India. It is also called as Boddemma. This festival falls in the months of September/October called as Ashvin or Aswiyuja. Bathukamma festival is... అని రాసి ఉంది.
‘ఏంటిది బతుకమ్మ గురించి గూగుల్‌లో వెతికి రాసుకుంటున్నావా! ఎందుకు?’ అడిగాడు డాడీ.
‘అవును డాడీ! టీచర్ హోమ్‌వర్క్ ఇచ్చింది. ‘బతుకమ్మ’ గురించి ఎస్సే రాయమన్నది. ఆ ఫ్లవర్స్‌ని గ్యాదర్ చేసి రికార్డ్ తయారు చెయ్యమన్నది’ అని చెప్పింది.
‘మీ మమ్మీని అడక్కపోయావా.
‘మమ్మీకి నాకు చెప్పేంత టైమ్ ఎక్కడిది డాడీ! అందుకే ఇలా రాసుకుంటున్న. కానీ డాడీ.. ఇదేంటో అర్థం కావడం లేదు.. ’
‘ఏంటది?’
‘t..a..n..g..e...d..u.. వాట్ ఈజ్ దిస్ తంగెడు డాడీ?’
‘ఓహ్.. తంగెడు.. అంటే ఫ్లవర్స్.. ఎల్లో కలర్‌లో ఉంటాయి.. మన తెలంగాణలోనే అవి పూస్త్తయి..’
‘ఓ అలాగా, మరి వాటిని ఇంగ్లీష్‌లో ఏమంటరు?
‘ఇంగ్లీష్‌లోనా? తంగేడు అనే రాయ్’
‘నో డాడీ.. రాయడానికి కాదు.. తంగేడు అని కొడితే గూగుల్‌లో ఇమేజ్‌లు పెద్దగా రావడం లేదు. అందుకే ఇంగ్లీష్‌లో చెప్పు డాడీ’
అడగ్గానే చెప్పడానికి లతిక వాళ్ల ఫాదర్ శ్రీరామ్ ఏమీ బోటనిస్ట్ కాదు. ఆ స్కూల్ టీచర్ ఎవరో కానీ పెద్ద పరీక్షే పెట్టింది. తంగేడు పూలని ఇంగ్లీష్‌లో ఏమంటారు? ఈ ప్రశ్న ఆ రాత్రి అతనికి నిద్ర లేకుండా చేసింది. లతిక పడుకున్నాక గూగుల్ ఓపెన్ చేసి పువ్వుల గురించి వెతకడం మొదపూట్టాడు. తంగేడు పూలని టన్నెర్స్ కాస్సియా (tanners cassia), బంతి పూలని ఎల్లో మ్యారీగోల్డ్స్ అంటారని తెలిసింది. కానీ గునుగు పూలని ఏమంటారో తెలుసుకోవడానికి చాలా సమయమే పట్టింది. వైట్ లెట్యూస్ పూలు గునుగు పూలలాగే ఉన్నాయి కానీ.. ఆ పదం వాడొచ్చా? వైట్ లెట్యూస్ అని గూగుల్‌లో వెతికితే చిన్న చిన్న పూలు కనిపిస్తున్నాయి.

అవి గునుగు పూలలాగే ఉన్నాయి కానీ.. కావు. అందుకే వైట్ లెట్యూస్‌కి కాస్త నేటివ్ ఫ్లేవర్‌ని యాడ్ చేసి తెలంగాణ వైట్ లెట్యూస్ అని రాసుకున్నాడు. కట్ల పూల గురించి, చామంతి, నందివర్థనం, బీర, గుమ్మడి, ఇలా బతుకమ్మని పేర్చేందుకు వాడే అన్ని పూల ఆంగ్ల నామాలు వెతికి ఇమేజ్‌లు ప్రింటవుట్ తీసి రికార్డ్ తయారు చేసి పెట్టాడు. అయినా ఆ రాత్రి అతనికి నిద్ర పట్టలేదు. తంగేడు పూలు కళ్లలో కదిలాయి. గునుగు పూలు ఏవో గుసగుసలు చెప్పాయి. బంతి, చామంతి గతంలోకి తీసుకెళ్లాయి.

పదిహేను సంవత్సరాల క్రితం...
శ్రీరామ్.. కొత్త బట్టలు కట్టుకున్నాడు. బెల్ బాటమ్ ప్యాంటు.. పెద్ద కాలర్ చొక్కా.. రింగుల జుత్తుతో స్టైల్‌గా తయారయ్యాడు. ఊరి చివర చెరువు గట్టు దగ్గర అతని కళ్లు ఎవరినో సెర్చ్ చేస్తున్నాయి.
పట్టు లంగా వోణీ కట్టుకుని.. తలనిండా మల్లెపూలు పెట్టుకుని ఆమె వస్తోంది. నల్లని పొడవైన జడ.. నడుస్తుంటే ఊగే జడగంటలు.. చేతిలో రంగు రంగుల పూల బతుకమ్మ.. అంతే ఆమెని చూడగానే అతని కళ్లల్లో కార్నివాల్.

కట్ చేస్తే.. వారిద్దరూ పెళ్లి చేసుకున్నారు. లతిక, లాస్య ఇద్దరు పిల్లలు. బతుకు పోరాటం.. హైదరాబాద్ ప్రయాణం.. ఇల్లు.. ఇల్లాలు.. పిల్లలు.. చదువులు.. ఉద్యోగాలు.. ప్రమోషన్లు.. ఇంక్రిమెంట్లు..
ఈ మధ్యలో ఎన్నో బతుకమ్మ పండగలు ఫేడ్ అయిపోయాయి.
ఆ లైఫ్ హ్యాంగోవర్ ఇప్పుడు విచ్చుకుంది.
తనని తాను తెలుసుకోవాలనుకున్నాడు. తన కూతుళ్లకు తెలియజెప్పాలనుకున్నాడు. అందుకే ఈసారి బతుకమ్మకి ఊరెళ్లాలనుకున్నాడు.
నిన్ను నువ్వు తెలుసుకోవాలంటే నీ మూలాల్లోకి వెళ్లాలి. మీ ఊరెళ్లాలి.
అప్పుడు తెలంగాణ అస్తిత్వ మూల ప్రతీకగా నీకొక బతుకమ్మ దొరుకుతుంది.
ప్రతి పువ్వుకీ ఒక రంగుంటుంది. ప్రతి రంగుకీ ఒక ప్రత్యేకత ఉంటుంది.
అలాగే ప్రతి ప్రాంతానికీ ఒక ప్రత్యేకత ఉంటుంది. ఆ ప్రత్యేకతే మన గుర్తింపుని, అస్తిత్వాన్ని తెలుపుతుంది.
మన బతుకమ్మ పండుగ అచ్చు అలాంటిదే.
కట్టుబాట్లన్నీ మనుషులకే కానీ నీటికి, పూలకూ లేవని చెబుతూ అందరూ సామరస్యంగా కలిసి మెలసి జరుపుకునే పండుగ.
తెలంగాణ విశిష్టతని చాటి చెప్పే.. పూల జాతర చేయాలి.
ఒక కన్వెన్షన్ ఆఫ్ బయో డైవర్సిటీ.
అందుకే బతుకమ్మని బతికించుకోవాలి.
ఆ పునరుజ్జీవనానికి బీ రెడీ.

Comments

cg9 said…
This comment has been removed by the author.
EXCELLENT NAGESH GARU!

GUNDENU TADIMARU!

CONGRATS!
krishna kumar said…
wow wonderful telling brother..
but all telagana people are same feeling.
Anonymous said…
inspiring...
Anonymous said…
ఇందులో ఒక సమాచారం పొఱపాటు. తంగేడుపూలు ఆంధ్రప్రదేశ్ లో అన్ని జిల్లాల్లోనూ పూస్తాయి.
మీ గూగుల్ బతుకమ్మ అద్భుతంగా వుంది.

>>> నిన్ను నువ్వు తెలుసుకోవాలంటే నీ మూలాల్లోకి వెళ్లాలి. మీ ఊరెళ్లాలి.
అప్పుడు తెలంగాణ అస్తిత్వ మూల ప్రతీకగా నీకొక బతుకమ్మ దొరుకుతుంది.

ప్రతి పువ్వుకీ ఒక రంగుంటుంది. ప్రతి రంగుకీ ఒక ప్రత్యేకత ఉంటుంది.
అలాగే ప్రతి ప్రాంతానికీ ఒక ప్రత్యేకత ఉంటుంది. ఆ ప్రత్యేకతే మన గుర్తింపుని, అస్తిత్వాన్ని తెలుపుతుంది.

మన బతుకమ్మ పండుగ అచ్చు అలాంటిదే. <<<<

ఎంత బాగా చెప్పారు
మీకు నా హృదయపూర్వక అభినందనలు.
Anonymous said…
ఇది బతుకమ్మ అంటే. ఇది సంస్కృతి అంటే. చక్కగా చెప్పారు. పుష్పవైవిధ్యం చూపే రంగుల పండుగ అన్నారు, ఎంత బావుంది చూడండి.

'రాజకీయాలు చేసి బతుకమ్మ ను జాతీయ పండుగగా చేయాలి, బతుకమ్మ ఆడకపోతే తెలంగాన మీద నిబద్ధత లేనట్టే అనే కుళ్ళు రాజకీయాల్ని దూరంగా పెడితే... మా సీమాంధ్ర వూర్లో బీడు ప్రాంతాల్లో పచ్చగా పూచే తంగేడు పూలు బ్రతుకమ్మను గుర్తు తెప్పించక మానవు.
Anonymous said…
ఇప్పుడు బ్రతుకమ్మ పండుగ ఫక్తు రాజకీయ పండుగే తప్ప సాంస్కృతికం కాదు.

Popular posts from this blog

ఈ తిట్లు వింటే మీరూ తెగ నవ్వుతారు..

తిట్టడం ఒక యోగం.. తిట్టించడం ఒక భోగం.. తిట్టలేకపోవడం... ఒక రోగం. అదేంటి? జనరల్‌గా ‘నవ్వు’ గురించి కదా ఇలా చెప్తారు. ఇక్కడ నవ్వుకి.. తిట్లకి సంబంధం ఉంది. అందుకే అలా. ఏడుపొస్తే ఆపుకోవడం.. కోపమొస్తే తిట్టకపోవడం.. సెల్‌ఫోన్‌లో బ్యాలెన్స్ ఉండీ అవుట్‌గోయింగ్ చేయలేకపోవడం లాంటిది. అందుకే చీవాట్లెట్టండి. ఫన్నీగా.. తిట్ల గురించి కూడా ముచ్చట్లా? అని తిట్టుకోకండి. గూట్లో దాచిపెట్టి గూగుల్‌లో వెతికే రోజులివి. దేనికోసమో ‘యా’లో సెర్చ్ చేస్తుంటే.. What is the meaning of telugu word ne dumpa tega? (నీ దుంప తెగ అనే తెలుగు పదానికి అర్థమేంటి?) అని ఒక ప్రశ్న కనిపించింది. అడిగింది లండన్‌లో ఉండే మన తెలుగాయనే. ఇండియాకి వచ్చినప్పుడు ఆయన్ని ఎవరు తిట్టారో తెలియదు కానీ.. దానికి ఇద్దరు సమాధానాలిచ్చారు. మొదటిది ఇది తెలుగులో వ్యవహారిక పదం. కాని లిటరల్‌గా అనువదించడానికి సరైన అర్థం లేదు. దీన్ని రకరకాల సందర్భాల్లో వాడతారు. కోపంగా ఉన్నప్పుడు, ఫ్రస్టేషన్‌లో ఇలా తిడతారు. ఆశ్చర్యమేసినప్పుడు కూడా వాడతారు. దీని అర్థం నిజంగా తెలుసుకోవాలంటే.. ఈ మాట అనేవాళ్ల టోన్, ఫేసియల్ ఎక్స్‌వూపెషన్స్ చూడాల్సిం...

'ఛాయ' మిస్టరీ వీడినది

ఈ గుళ్లో ఓ మిస్టరీ దాగి ఉంది. పది శతాబ్దాల పైబడి ఎవరికీ అంతుచిక్కని రహస్యం అది. శివలింగంపై ఒక నీడ పడుతుంది. అది ఎప్పుడూ స్థిరంగానే ఉంటుంది. అది ఎక్కడి నుంచి పడుతుందో కూడా ఎవరికీ తెలియదు. గర్భగుడిలోని ఆ నిగూఢాన్ని ఇప్పుడు చేధించాడో ఫిజిక్స్‌ లెక్చరర్‌.  నల్గొండ పట్టణానికి ఆనుకుని పానగల్‌ ఉంది. ఆ ఊరి చివరన ఉదయ సముద్రం. దాని ఒడ్డున పచ్చని పొలాల మధ్య ఒక పురాతన దేవాలయం. 11వ శతాబ్దపు కుందూరు చోళుల కాలం నాటిది. దీని పేరే ఛాయా సోమేశ్వరాలయం. ఆ పేరులోనే ఉంది దాని మిస్టరీ. మనం ఉదయించే సూర్యునికి ఎదురుగా నిలబడితే మన నీడ ఎక్కడ పడుతుంది? మన వెనకవైపు పడుతుంది కదా. అదే మధ్యాహ్నం నిలబడితే నీడ ముందుకు పడుతుంది. ఈ గుళ్లోని శివలింగంపై పడే నీడ ఉదయం అయినా, మధ్యాహ్నం అయినా ఎప్పుడూ కదలదు. ఇంకో విషయం... ఆ నీడ ఒక స్తంభం నీడలా కనిపిస్తుంది. ఆ గుళ్లో ఎనిమిది స్తంభాలుంటాయి. కానీ ఆ నీడ ఏ స్తంభానిదో ఎవరూ చెప్పలేరు. ఎందుకంటే ఒక స్తంభం నీడ అని మనం అనుకున్నామనుకోండి. దాని నీడపడినప్పుడు దాన్ని ముట్టుకుంటే మన చేయి నీడ కూడా పడాలి కదా? అలా పడదు. అయితే ఈ నీడ మరి ఎక్కడి నుంచి పడుతోంది, రోజంతా స్థిరంగా ఎలా ఉంటోంది? ఈ వి...

సామ్రాజ్ఞి రుద్రమ (మన చరిత్ర - 1) My new column in Batukamma Sunday Magazine

దాదాపు ఎనిమిది వందల సంవత్సరాల క్రితం.. సమాజంలో బలంగా వేళ్లూనుకుపోయిన పురుషాధిక్యతపై సవాలు విసురుతూ ఓ వీరనారి రాజ్యాధికారం చేపట్టింది. ఆడదానికి రాజ్యమా? ఆడది పరిపాలించడమా? అని అయిన వాళ్లే ఆమె ఆధిపత్యాన్ని జీర్ణించుకోలేకపోయారు. కొందరు సామంతులు, మండలాధీశులూ ఎదురు తిరిగే ప్రయత్నం చేశారు. అయినా ఆమె అదరలేదు. బెదరలేదు. అలాంటి వారి తలలు వంచి, నోళ్లు మూయించి ధీర వనితగా, శత్రు భయంకర రుద్రరూపిణిగా నిలిచిందామె. నేటి స్వేచ్ఛా మహిళకు ప్రతీకగా, స్త్రీ ఆత్మగౌరవానికి సమున్నత పతాకగా.. గెలిచి నిలిచిన.. ఆమే.. రాజగజకేసరి.. రణరంగ ఖడ్గధారిణి.. కాకతీయ మహాసామ్రాజ్యభార ధారణి.. రాణీ రుద్రమ దేవి..  కాకతీయ చక్రవర్తి గణపతి దేవుడు అత్యంత పరాక్రమవంతుడు, రాజనీతి కోవిదుడు. ఈయనకు ఇద్దరు కూతుళ్లు. మహిళలు రాజ్యాధికారానికి అనర్హులన్న అప్పటి కాలపరిస్థితులకు భిన్నంగా కూతురు రుద్రమదేవిని కుమారునిగా పెంచాడు. అన్ని విద్యలూ నేర్పించాడు. గణపతి దేవుడు రుద్రమను రాజప్రతినిధిగా ప్రకటించినప్పుడు స్త్రీ పరిపాలనను, స్త్రీ అధికారాన్ని సహించలేని సామంతుల నుంచి, దాయాదుల నుంచి తీవ్ర ప్రతిఘటనలు ఎదురైనాయి. ఈ విపత్తులన్నింటినీ రుద్ర...